فمتولیزیک Femto Lasik: در حال حاضر، یکی از دقیق ترین و کم خطرترین انواع جراحی لیزر چشم برای اصلاح عیوب انکساری چشم در جهان میباشد.
اگر برای عمل لیزیک استرس دارید و یا اگر در جراحی لیزیک، وجود تیغ جراحی برای برش نازک فلپ قرنیه، شما را نگران میکند، روش فمتولیزیک بهترین گزینه برای شماست. فمتولیزیک (یا لیزر فمتوثانیه) روشی است که در آن تیغ جراحی وجود ندارد. در این روش که لیزیک بدون تیغه یا لیزیک تمام لیزر هم نامیده میشود، جراح از دو نوع لیزر برای تصحیح بینایی استفاده می نماید.
• آیا شما نیازمند به جراحی تصحیح بینایی هستید، اما از وجود ابزارهای جراحی در نزدیکی چشمانتان واهمه دارید؟
در واقع برای برش قرنیه، تیغی در این نوع لیزیک وجود ندارد. برای همین است که این نوع لیزیک را لیزیک تمام لیزر ( فمتولیزیک) می نامند. در فمتولیزیک، حتی برش قرنیه نیز با نور لیزر انجام میشود. در ابتدا یک لیزر فمتوثانیه فوق سریع برای ایجاد یک فلپ نازک در قرنیه (سطح جلو چشم ) استفاده می شود. سپس لیزر اگزایمر، مورد استفاده قرار می گیرد تا بافت زیرین قرنیه را برای اصلاح بینایی، مورد تابش قرار دهد.
• عمل فمتولیزیک چگونه انجام میشود؟
در واقع اصول لیزر چشم در تمام عمل های لیزری چشم، شبیه به هم بوده و تفاوت اصلی آنها در آماده نمودن چشم برای تابش نور لیزر میباشد. در عمل فمتولیزیک، تمام آمادگی هایی که برای عمل لیزیک چشم انجام میشود، مدنظر قرار میگیرد. ابتدا چشمها با قطره ی بی حسی، بی حس میشوند و شما کاملا بهوش هستید. سپس شما به سمت دستگاه لیزر بسیار پیشرفته ای هدایت میشوید. پس از دراز کشیدن روی تخت دستگاه، چشمهای شما با وسیله ای بنام اسپکولوم باز نگهداشته میشود. اینک با لیزر فمتوثانیه برشی بسیار دقیق و ظریف روی قرنیه ایجاد میشود.
این برش بسیار ظریف در عمق حدودی 90 تا 110 میکرون در قرنیه ایجاد میشود. از این روی این عمل برای قرنیه های نازک بسیار مناسب است. سپس تابش لیزر اگزایمر به سطح قرنیه شما، تمام عیوب انکساری شما را اصلاح مینماید. تمامی عیوب انکساری شما از جمله نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم توسط فمتو لیزیک اصلاح میشود. اینک لایه ی برش خورده به محل اولیه خود برگردانده میشود تا خود، به عنوان یک پانسمان طبیعی از بافت لیزر شده محافظت نماید. این لایه ی ظریف و بسیار نازک، بزودی جوش میخورد و نیازی به بخیه ندارد.
• لیزر فمتوسکند (لیزر فمتوثانیه) چیست ؟
لیزر فمتوسکند یکی از تحولات بزرگ صنعت جراحی چشم توسط اشعه ی لیزر میباشد. این لیزر بگونه ای کنترل شده و دقیق است که جای هیچگونه آسیبی را به قرنیه شخص بیمار به جای نمیگذارد. نرم افزارهای بسیار پیشرفته ی دستگاه لیزر فمتوثانیه، میتوانند تمامی جزییات پرتو لیزری که بسمت چشم شما تابیده میشود را بررسی و تعیین نمایند. جزییاتی از قبیل تعداد، مقدار انرژی، عمق اشعه و فرکانس و قدرت پالس های لیزری که به سمت قرنیه شما تابیده میشود، توسط نرم افزارهای بسیار دقیقی تنظیم شده و این سبب میشود برشی بسیار نازک و بسیار دقیق در قرنیه شما توسط نور لیزر ایجاد شود. میبینید که در این نوع از لیزر، هیچ تیغ جراحی برای برش قرنیه بکار نمیرود و تمام مراحل توسط نور لیزر انجام میشود.
• فمتولیزیک برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی، فردی که واجد شرایط جراحی لیزیک باشد، یک کاندید خوب برای فمتولیزیک نیز هست. به بیانی دیگر هرکسی که بتواند جراحی لیزیک را انجام دهد، میتواند فمتولیزیک را هم انجام دهد. شرایط فمتولیزیک همان شرایط عمل لیزیک میباشد.در ضمن برخی مطالعات نشان داده اند که ممکن است این روش، خطر برخی عوارض لیزیک را که مرتبط با استفاده از تیغ جراحی (میکروکراتوم) هست، کاهش دهد.
• فمتولیزیک برای قرنیه نازک
به دلیل دقت بالایی که در برش قرنیه در فمتولیزیک وجود دارد، این عمل را برای قرنیه های نازک مناسب میدانند. لیزرفمتوسکند در این روش، میتواند برش هایی با دقت های بسیار بالا و بسیار نازک در قرنیه ایجاد کند. از اینرو فمتولیزیک یک روش بسیار مناسب برای قرنیه های نازک بشمار میرود.
فمتولیزیک با حذف نیاز به تیغ جراحی، برای ایجاد فلپ قرنیه (برش قرنیه) مورد استفاده قرار میگیرد و نیاز به هیچ نوع تیغه ای برای جراحی در این روش نمیباشد.
همانطور که میدانید، ضخامت قرنیه یکی از شرایط اصلی برای عمل های لیزری میباشد. به همین دلیل کسانی که قرنیه نازکی دارند، معمولا قادر به لیزیک کردن چشم خود نیستند. اما عمل فمتولیزیک، روش بسیار مناسبی برای عمل لیزر چشمهایی با قرنیه نازک بشمار میرود.
• انواع عمل فمتولیزیک
لیزیک بدون تیغه (فمتولیزیک) در ایالات متحده در سال 2001 انجام میگرفت. شرکت IntraLase برای اولین بار از لیزر فمتوثانیه یا همان فمتوسکند برای برش قرنیه در جراحی لیزیک استفاده نمود.
در سال 2007 شرکت (AMO) IntraLase را خریداری نمود و تکنولوژی لیپوساکشن لیزر فمتوثانیه را در کنار لیزر اگزایمر خود، برای لیزیک سفارشی آغاز نمود. از آن زمان AMO آخرین لیزر فمتوثانیه و لیزر سفارشی خود را، به یک شکل جدید لیزیک به نام آی لیزیک ارائه کرد، که در حال حاضر نام تجاری پیشرو لیزیک، در ایالات متحده میباشد.
دیگر دستگاه های لیزر فمتوثانیه که سازمان جهانی غذا و دارو FDA برای روشهای فمتولیزیک (لیزیک بدون تیغه) در ایالات متحده تایید نموده شامل موارد زیر است:
Femto LDV (Ziemer Ophthalmic Systems)
Technolas (Technolas Perfect Vision GmbH)
Victus (Technolas Perfect Vision GmbH and Bausch + Lomb)
VisuMax (Carl Zeiss Meditec AG)
هر یک از این سیستم ها ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند؛ اما همه ی سیستم ها نتایج مشابهی را تولید می نمایند. اگر خواهان اطلاعات بیشتر در این مورد هستید، شما میتوانید با جراح خود صحبت نمایید تا بدانید دقیقا کدامیک از این سیستمها را برای فمتولیزیک شما در نظر دارد.
• مزایای عمل فمتولیزیک نسبت به لیزیک
علاوه بر راحت بودن خیال بیماران (به علت عدم استفاده از تیغ جراحی ) و عدم ایجاد درد، مزایای فمتولیزیک عبارت است از:
1. قابل پیش بینی بودن ضخامت فلپ قرنیه
2. کاهش خطر از بین رفتن قرنیه طی عمل جراحی
3. کاهش خطر ابتلا به آستیگماتیسم بعد از انجام لیزیک
همچنین در برخی موارد ممکن است لیزر فمتوثانیه باعث ایجاد یک فلپ نازکتر در قرنیه شود که این موضوع جراح را قادر می سازد تا با خیال راحت مقدار بیشتری از نزدیک بینی را تصحیح نماید.
همچنین لیزر فمتوثانیه در فمتولیزیک، به جراح گزینه های بیشتری را جهت تعیین اندازه فلپ، شکل و جهت آن برای یک لیزیک سفارشی، طبق نیاز هر بیمار می دهد.
در نهایت لیزر فمتوثانیه می تواند فلپ قرنیه ای ایجاد کند که دارای لبه هایی باشد تا فلپ را قادر سازد، بعد از جراحی در موقعیت اصلی خود بصورت ایمن تری قرار گرفته و به طور بالقوه کاهش زمان بهبودی و کاهش خطر تغییر جابجایی فلپ را بعد از جراحی ارائه دهد.
• تفاوت عمل لیزیک و فمتو لیزیک
همانطور که پیش تر گفته شد تفاوت اصلی لیزیک و فمتولیزیک در نحوه ی برش دادن قرنیه و آماده نمودن آن برای تابش لیزر اکسایمر میباشد. که در عمل لیزیک این کار توسط یه دستگاه کوچک بنام میکروکراتوم صورت میگیرد، اما در فمتولیزیک این کار توسط اشعه ی لیزر فمتوسکند صورت میگیرد. اما برای اطلاعات بیشتر میتوانید صفحه ی تفاوت لیزیک و فمتولیزیک را در سایت ما مطالعه نمایید.
• فمتولیزیک یا پی آر کی ؟
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که فمتولیزیک بهتر است یا عمل پی آر کی ؟ باید این مسٔله را همیشه مدنظر داشته باشید که تفاوت تمام این روشهای گوناگون اصلاح لیزری چشم در نحوه ی برش و برداشتن لایه ی اپیتلیوم قرنیه میباشد.
در روش فمتولیزیک ، این برش توسط دستگاه لیزر انجام میشود و این مسٔله باعث دقت بالای این عمل میباشد . سپس این لایه بعد از تابش لیزر اکزایمر ، بجای خود برگردانده میشود. اما در پی آر کی ، این برش با محلول الکل انجام میشود. در واقع در پی آر کی ، لایه ی اپی تلیوم قرنیه توسط محلول الکل حذف میشود و دوباره طی ۴ روز ترمیم میگردد. اگرچه برداشتن کامل لایه ی قرنیه باعث از بین رفتن خطر جابجایی اپیتلیوم بعد از عمل میشود ، اما ترمیم لایه در طی چند روز ، دردناک تر از روشهایی مانند فمتولیزیک و لازک میباشد که در آنها لایه برداشته نمیشود.
بهرحال هریک از این روشها مسایل مربوط به خود را دارند. البته روش فمتولیزیک بسیار پیشرفته تر از پی آر کی بوده و مخصوصا برای کسانیکه قرنیه نازکی دارند و یا از تیغ جراحی نگران میشوند بسیار حایز اهمیت میباشد. هرچند قیمت فمتولیزیک از prk بیشتر است ، اما بسیاری از داوطلبان عمل لیزری ، آنرا بر عمل پی آرکی و یا لازک ، ترجیح میدهند.
• فمتولیزیک یا لازک ؟
در مورد تفاوت عمل فمتولیزک و عمل لازک هم مواردی که در بالا (پیرامون تفاوت بین فمتولیزیک و PRK) گفته شد صادق است. تفاوت در روش برش قرنیه میباشد. در لازک ، لایه اپیتلیوم با دستگاهی بنام میکروکراتوم برش داده شده و لبه ی آن خم میشود تا نور لیزر به سطح قرنیه بتابد. تفاوت فمتولیزیک در این است که این کار توسط دستگاه بسیار پیشرفته ای با اشعه ی لیزر بسیار دقیق صورت میپذیرد . این تفاوت باعث میشود که در روش فمتولیزیک بتوان قرنیه های نازک را هم تحت عمل لیزری قرار داد . چرا که لایه ی برداشته شده توسط نور لیزر بسیار نازک تر از لایه ایست که در لازک برداشته میشود.
با همه ی این اوصاف انتخاب روشهای مختلف لیزر چشم ، گاه به انتخاب شما بستگی دارد و گاهی هم به انتخاب پزشک. چرا که در معاینات دقیق قرنیه مشخص میشود که ، قرنیه شما برای عمل با کدامیک از این روشها مناسب تر است. همیشه به پیشنهاد پزشک خود اعتماد کنید.
• آیا فمتولیزیک هم عوارض بعد از عمل دارد؟
همانطور که گفته شد تفاوت عمل لیزیک و فمتولیزیک در نحوه ی برش دادن قرنیه میباشد و صرف نظر از اینکه شما کدامیک را انتخاب کرده اید، عوارض جانبی لیزر چشم بعد از جراحی لیزر به ندرت اتفاق می افتد.
عوارضی که ممکن است در لیزیک و فمتولیزیک برای فلپ قرنیه رخ دهد عبارتند از :
• فلپ های ناقص : برشهای ناقص قرنیه
• جابجایی فلپ
• استریای فلپ (چین و چروک در فلپ)
• کراتیت لایه ای کروی، DLK (التهاب چشم به علت وجود فلپ)
• ایجاد انقباض (سلول هایی که در سطح قرنیه و در زیر فلپ رشد می کنند)
یکی از عوارض احتمالی لیزیک که معمولا در لیزیک بدون تیغه رخ میدهد، بیماری شبیه به سندرم حساسیت به نور گذرا (TLSS) است. این عوارض معمولا سریعا و بدون تغییر در بینایی و سایر علائم بالینی نمایان می گردد. TLSS معمولا دو تا شش هفته بعد از جراحی لیزیک بدون تیغه رخ می دهد و نور چراغ های فلورسنت می توانند علائم حساسیت به نور را بدتر نمایند. اما این وضعیت خطرناک نبوده و معمولا با استفاده کوتاه مدت از قطره های چشم استروئید می تواند با موفقیت درمان گردد.
از جراح خود در مورد عوارض نسبی لیزیک بدون تیغه در مقابل لیزیک میکروکراتوم برای مشخصه آناتومی چشم و میزان خطای انکساری، اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
• علت تاری دید بعد از عمل فمتولیزیک چشم چیست؟
بعد از عمل فمتولیزیک، ممکن است تا چند وقت دید شما تار باشد. اما این تاری بندرت در کار شما وقفه ای ایجاد میکند. معمولا این حالت تاری که کاملا عادی است، پس از گذشت چند هفته بمرور ازبین میرود. تاری دید بعد از فمتولیزیک، یک روند برای ترمیم اصلاح دید است و با تاری دید قبل از عمل متفاوت میباشد. تار شدن چشم پس از فمتولیزیک به دلیل تابش لیزر بر سطح قرنیه و برداشتن لایه ای نازک از آنست. این لایه بمرور ترمیم شده و وضوح دید شما بازمیگردد. بمرور دید شما کاملا شفاف شده و از دید واضح بدون عینک خود لذت خواهید برد.
• هزینه عمل فمتولیزیک چشم چقدر است؟
عوامل مختلفی میتوانند بر هزینه عمل فمتولیزیک چشم تاثیرگذار باشند. عواملی که می توانند بر هزینه فمتولیزیک چشم تأثیر بگذارند عبارتند از: محل زندگی شما، نوع شرایطی که برای چشمان شما در نظر گرفته میشود و اینکه آیا شما تصمیم به لیزیک بصورت سفارشی را دارید یا خیر.
هنگام انتخاب این روش، هزینه تنها یکی از عواملی است که باید در نظر گرفته شود و مهمتر از آن تخصص جراح و سیاست هایی است که عوارض لیزیک را به حداقل رسانده و رضایت شما از نتیجه آن را، به حداکثر برساند. پیش از موافقت با جراحی فمتولیزیک، با مشاور متخصص جراحی لیزیک مشورت نمایید و مطمئن شوید که با پزشک و شرایط موجود مشکلی نخواهید داشت.
• مراقبت های قبل از عمل فمتولیزیک
1. اگر از لنز تماسي نرم استفاده مي کنيد، حداقل از یک هفته قبل از عمل فمتولیزیک، استفاده از لنزتان را متوقف کنيد.
2. اگر از لنز تماسي سخت استفاده مي کنيد، حداقل ۳ تا ۴ هفته قبل از عمل، استفاده از لنزتان را متوقف کنيد.
3. روز قبل از عمل و یا صبح روز عمل، حتما استحمام کنيد و لبه پلک ها را با شامپو بچه رقيق شده بخوبي شستشو دهيد. بخاطر داشته باشید که در 4 روز اول بعد از عمل فمتولیزیک، برای استحمام محدودیت دارید.
4. روز عمل به هيچ وجه از عطر، ادکلن و ساير مواد معطر استفاده نکنيد (دستگاه ليزر نسبت به بو حساس است) و از آرايش لبه پلکها جدا اجتناب نمایید.
5. عمل فمتولیزیک نیاز بـه ناشـتا بـودن کاندیدای جراحی ندارد.لذا بهتر اسـت قبل از مراجعـه برای عمل حتمـا یک وعده غـذاي سـبك ميـل نماييد.
6. بدلیل اینکه بعد از عمل نمیتوانید رانندگی کنید حتما با یک همراه برای جراحی فمتولیزیک به پزشک معالج خود مراجعه کنید. شما در دو هفته ی اول بعد ازعمل نمیتوانید رانندگی کنید.
• مراقبت های بعد از عمل فمتولیزیک
1. پس از عمل فمتوليزيک، احتمالا ديد چشمتان تار است. نگران نباشيد. اين حالت طبيعي و قابل انتظار است. بینایی شما طي دو تا سه هفته آينده شفافتر خواهد شد. و سپس کاملا واضح میشود.
2. بهتر است طي هفته اول موقع خواب از محافظ چشمي (شيلد) يا عينک محافظ استفاده کنيد تا باعث شود که هنگام خواب چشمان خود را نمالید.
3. قطره هاي چشمي خود را طبق تجویز پزشک جراح خود استفاده کنيد. بيـن دو قطره 5 دقيقـه فاصله بگذاريد. قطره ها را میبایست در زمان بيداري استفاده کنید.در هنگام خـواب نیازي بـه ريختن قطره نيسـت و بـراي ايـن منظـور نیاز نیست بیدار شوید. صبـح بعـد از بيـدار شـدن مجـددا زمـان ريختـن قطـره هـا را تنظيـم نمایید.
4. کارهاي چشمي مثل رانندگي، تلويزيون، مطالعه، موبایل،کامپیوتر و ….. تا جائيکه ميزان بينائي شما کافي باشد و خسته نشويد، منعي ندارد.
5. چند رو اول بخاطر حساسیت چشم به نور، در منزل و در هفته های اول، بيرون از منزل از عينک آفتابي استفاده کنيد.
6. مراقب باشيد که طي ماه اول فشاری به چشم های خود وارد نکنید. تا دوماه هرگز اجسام سنگین بلند نکنید و چشمتان را مالش ندهيد.
7. حداقل طي دو هفته اول پس از عمل فمتولیزیک، از آرايش لبه پلک ها و اطراف چشم اجتناب کنيد. استفاده از لنزهای زیبایی تا سه ماه بعد از عمل فمتولیزیک ممنوع است و پس از آن بايـد در روز معاینه با مشورت با پزشک استفاده شود.
8. تا حدامکان از كشيدن سيگار بعد از عمل حداقـل بــه مدت 2هفته خودداري کنید و در محيطي كــه دود سـيگار، قليان و … وجــود دارد، حضور نداشته باشيد.
9. احتمال سوزش، ریزش اشک و احسـاس جسم خارجي در چشم در چند روز اول بعد از عمل Femto Lasik وجـود دارد. میتوانیداز قـرص مسكن يـا قطره طبـق دسـتور پزشـك استفاده نماييـد.
10. دو تا سه هفته پس از عمل لیزیک بدون تیغه، استخر نرويد و پس از آن نيز از عينک شنا استفاده کنيد. حداقل تا سه ماه پس از عمل شيرجه نزنيد.
11. حداقل تا دوماه پس از انجام لیزیک بدون تیغه، از ورزشهای سـنگين از قبيـل رزمی، بوکس، وزنه برداری، کشتی و يـا سـر زدن بـه تـوپ در فوتبال پرهیز نماييـد.