به کلینیک فوق تخصصی چشم پزشکی دکتر رضا رخشان خوش آمدید

عمل جراحی PRK

در ابتدای دوران جراحی رفرکتیو لیزری، عمل PRK شایع‌ترین عملی بود که انجام می‌شد اما در اواخر دهه نود میلادی که لیزیک معرفی شد محبوبیت PRK کمتر شد، علت فراگیر شدن لیزیک بهبود سریعتر دید بیماران و بدون درد بودن دوره بعد از عمل بود. اما امروزه با توجه به برخی مشکلات مرتبط با فلپ در عمل لیزیک مجدداً عمل PRK مورد توجه قرار گرفته است.
اساس هر دو روش برداشتن مقداری از بافت قرنیه به وسیله لیزر اگسایمر است و تفاوت اصلی بین آنها فقدان فلپ در عمل جراحی PRK است. در این روش لایه سطحی قرنیه بنام اپی‌تلیوم برداشته شده و سپس عمل لیزر انجام می‎شود. طی مدت سه تا چهار روز اپی‌تلیوم برداشته شده دوباره بازسازی می‎شود.

ارزیابی‌های قبل از عمل در این نوع طراحی مشابه لیزیک است. موارد منع نسبی عمل جراحی PRK عبارتند از: دیابت پیشرفته، بیماری‌های بافت همبند مانند روماتیسم مفصلی و لوپوس، سابقه عفونت تب‌خال چشم و خشکی شدید چشم. همچنین بیماران باید چشم‌پزشک خود را از مصرف داروهای آکوتان (Accutane Isotretinoin)، آمیودارون و سوماتوتریپتان مطلع نماید.
از مسائل مهمی که قبل از تمام اعمال جراحی رفرکتیو با بیماران در میان گذاشته می‎شود، خطر پیر‌چشمی در حوالی 40 سالگی است. بیمارانی که شماره چشم آنها با عمل رفرکتیو صفر (Plano) شده است ممکن است به علت بروز پیرچشمی مجبور به استفاده از عینک برای مطالعه و کارهای نزدیک باشند. یکی از اقداماتی که می‌توان به همه بیماران داوطلب عمل رفرکتیو در حوالی 40 سالگی پیشنهاد کرد دید تک چشمی یا monovision است. در این حالت چشم پزشک بسته به شغل و نیازهای کاری و اجتماعی بیمار یک چشم را برای دید دور و دیگری را برای کارهای نزدیک تنظیم می‌کند. جراح می‌تواند قبل از عمل این وضعیت را با گذاشتن عینک با شماره‌های متفاوت روی چشم بیمار شبیه‌سازی کند. میزان موفقیت این روش درمانی بیش از 50% گزارش شده است.
آمادگی بیمار قبل از عمل در این نوع جراحی هم مانند لیزیک است. بعد از خوابیدن بیمار روی تخت جراحی و آماده سازی پلک و پوست اطراف با بتادین و شستشوی آن، جراح به کمک الکل لایه سطحی اپی‌تلیوم را از سایر لایه‌های قرنیه جدا کرده و بسته به مقدار و نوع عیب انکساری بیمار، لیزر اگسایمر را به بستر قرنیه می‌تاباند. در این حالت هم بیمار باید در طول عمل جراحی به نور قرمز یا سبز (بسته به نوع دستگاه) نگاه کند.

یک علت دیگر از فراگیر شدن مجدد عمل PRK استفاده از داروهای به اصطلاح آنتی‌متابولیت مانند میتومایسین C هنگام عمل PRK می‌باشد. بسیاری از عوارض شناخته شده عمل جراحی PRK مانند بازگشت شماره چشم، کدورت و اسکار ناشی از عمل جراحی با استفاده از داروی میتومایسین هنگام عمل کاهش چشمگیر داشته است. معمولاً این دارو در مواردی که عمق بیشتر از 75 میکرون (شماره‌های بیش از 6 دیوپتر) از سطح قرنیه تراشیده می‎شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعد از خاتمه جراحی، لنز تماسی نرم به مدت 3 تا 5 روز تا ترمیم اپی‌تلیوم قرنیه در محل باقی می‌ماند. جراح معمولاً قطره‌های آنتی‌بیوتیک، استروئید و ترکیبات ضد‌التهاب غیر‌استروئیدی را برای کاهش درد تجویز می‌کند. در عمل PRK در صورتی که به علت ترمیم متفاوت بافت اپی‌تلیوم، عیب انکساری باقی مانده از مقدار پیش‌بینی شده انحراف پیدا کند جراح می‌تواند با افزایش و یا کاهش مقدار قطره استروئید به بهبود نتیجه عمل رفرکتیو کمک نماید.
قطره‌های استروئیدی در عمل جراحی PRK برای مدت طولانی باید مصرف شود. بسیاری از چشم‌پزشکان قطره استروئیدی را برای 3 تا 4 ماه (روزی یک تا دو قطره) تجویز می‌کنند. اگر در معاینات ادواری جراح متوجه کدورت قرنیه شود ممکن است که مقدار قطره را بیشتر کند.
نوعی از کدورت قرنیه وجود دارد که 4 تا 14 ماه بعد از لیزر ایجاد می‎شود و وابسته به اشعه ماوراء بنفش است. از این رو به همه بیماران توصیه می‎شود تا در فضای باز از تابش اشعه آفتاب به چشم پرهیز کنند و از عینک‌های دودی محافظ استفاده کنند.
دید بیمار برای چند هفته پس از عمل تار است و مثل این است که بیمار از داخل غبار و بخار نگاه می‌کند. دید بیمار به تدریج واضح شده و ظرف چند هفته به دید نهایی می‌رسد.
عوارض این عمل اکثراً شبیه به لیزیک است، به غیر از عوارض فلپ که در این روش وجود ندارد. یکی از عوارضی که در این عمل نسبت به لیزیک شایع‌تر می‌باشد کدورت و اسکار قرنیه است. این کدورت ممکن است از نقطه نظر بینایی با اهمیت بوده و موجب از دست رفتن دید بیمار شود. استفاده از قطره استروئید می‌تواند کمک کننده باشد. در مواردی جراح مجبور است برای برداشتن کدورت از لیزر اگسایمر استفاده کند. آنچه مسلم است جراحی لیزیک نسبت به PRK کدورت کمتری به جا می‌گذارد.

عمل PRK یک جراحی ایمن، موثر و قابل پیش‌بینی برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم است. از معایب این عمل شدت ناراحتی بیماران بعد از عمل و مدت زمان زیادی است که طول می‌کشد تا بیمار به دید نهایی خود برسد. همچنین نسبت به عمل لیزیک احتمال کدورت و عفونت قرنیه بیشتر است. با این حال در موارد نامنظمی و نازکی قرنیه و بیماران در معرض ترومای چشمی مانند ورزشکاران، PRK نسبت به LASIK ارجح است. همچنین امروزه به کمک میتومایسین بسیاری از عوارض مرتبط با PRK مانند کدورت قرنیه، کاهش چشمگیری یافته است.
عارضه خشکی چشم در PRK نسبت به LASIK کمتر دیده می‎شود و مدت زمان کمتری طول می‌کشد. علیرغم این تفاوتها در همه مطالعات نتایج نهایی بینایی در هر دو روش یکسان است.

جـهت کسب اطلاعات بـیـشـتـر و همـچنین دریافت مشاوره تخصصی در مـورد اسـتفاده از روش عمل جراحی PRK تـوسـط دکـتـر رضا رخشان مـیـتـوانید از راه های زیر با ما در ارتباط باشید: